Zorbalığa Uğrayanlar İÇİN YOL HARİTASI

Zorbalık, her öğrencinin başına gelebilir ve zorbalığa uğrayan öğrencilerin bu konuda bir suçu yoktur. Zorbalık sadece zorbalığa uğrayan öğrenciyi değil, okulun tamamını ilgilendiren çok yönlü sistematik bir sorundur ve çözümü okulun bulması gerekmektedir.

Zorbalığa uğradığımı nasıl anlarım?

Zorbalığa uğradığını anlamak her zaman kolay değildir. Arkadaşımız olarak gördüğümüz veya başkalarına iyi davranan insanların zorbalığına uğrayabiliriz. Bununla birlikte, herkes arkadaşıyla kavga edebilir veya onlara uzak hissedebilir. Şiddet içeren her eylem zorbalık değildir. Zorbalık tek bir tartışma ya da kavga değildir, devamlılık içerir. Bir arkadaşınızla ettiğiniz tek bir kavga içinde şiddet barındırmasına rağmen, zorbalık sayılmayacaktır. Bununla birlikte, zorbalık, içinde güç dengesizliği barındırır. Sizden daha güçlü, sizden daha popüler veya sizden daha çok sözü geçen bir öğrenci, kendinizi savunmanıza izin vermeyecek bir biçimde size devamlı olarak fiziksel ya da sözel şiddet uyguluyorsa zorbalık mağduru olabilirsiniz.

Kendinizi zorbalığa uğradığınız için veya zorbalık yapan öğrenciyle başa çıkamadığınız için suçlamayın.

Zorbalık her öğrencinin başına gelebilir, zorbalığa, mağdurun bireysel özellikleri sebep olmaz. Pek çok başarılı, güçlü, özgüven sahibi yetişkin çocukluk döneminde zorbalığa maruz kalmıştır. Dolayısıyla zorbalık mağduruysanız, sizin bir suçunuz ya da eksikliğiniz olmadığını, zorbalığın aile, okul ortamı ve içinde yaşanan kültür gibi karmaşık sebeplerden oluşan çok yönlü bir sorun olduğunu unutmayın. Zorbalık çoğunlukla tek bir öğrenci tarafından değil, bir grup öğrenci tarafından yapılır. Grup lideri tek bir kişi olsa bile, diğer öğrencilerin onu durdurmaması, şiddet içerikli sözlerine gülmesi veya alkış tutması diğer öğrencileri de zorbalığın bir parçası haline getirmektedir. Tek başına bir grup öğrenciye baş kaldırmak herkes için zordur ve zaman zaman baş kaldırma girişimleri mağdur için daha kötü sonuçlara sebep olabilir.

Yalnız olduğunuzu düşünmeyin.

Dünyada yaklaşık her iki öğrenciden birinin zorbalığa maruz kaldığını, zorbalığın kişisel değil evrensel bir sorun olduğunu hatırlayın. Zorbalık farklı, güçsüz veya yetersiz olduğunuz için başınıza gelmez. Dünyanın her yerinde sizin yaşadığınız şiddet biçimini yaşayan çocuklar olduğunu, bunların çok büyük bir kısmının şiddeti aşarak başarılı yetişkinlere dönüştüğünü unutmayın. Bununla birlikte, dünyanın her yerinde size yardım etmek isteyen yetişkinler olduğunu da hatırlayın. Sizi tanısalar da tanımasalar da, sizi ve yaşadığınız şiddeti umursayan, bu şiddete bir son vermek için çalışan insanlar olduğunu fark edin.

Kendinizi sevin ve duygularınızı ifade edin.

Zorbalık devamlılık içeren bir şiddet biçimidir. Devamlı şiddet görmek, dünyanın en güçlü insanını bile yorar, hevesini kırar ve üzer. Bu hislerin normal olduğunu kendinize hatırlatın. Bu duyguları yaşamak için kendinize fırsat tanıyın, ancak kendinizi bu hislerin içine hapsetmeyin. Zorbalık çözülebilen bir problemdir, ancak çözmek sizin değil okulunuzun sorumluluğudur. Okul, sorunu çözmek için uğraşırken kendinize yüklenmeyin. Arkadaşlarınızla ve ebeveynlerinizle hislerinizi paylaşın veya duygularınızı bir deftere yazın. Unutmayın ki, gerekli desteği aldığınızda bu sorun kolay ve hızlıca çözülecektir.

Diğer öğrenciler birinin size zorbalık yapmasına engel olmasa bile, büyük çoğunluğunun sizi sevdiğini aklınızda bulundurun.

Yapılan araştırmalar sonucunda, Türkiye’de öğrencilerin %80’inin zorbalığın yanlış bir şey olduğu düşüncesine sahip olduğu görülmüştür. Ancak zorbalığa şahit olunduğunda müdahale etme oranı %20’den azdır. Bunun başlıca sebebi, zorbalığa müdahale etmeleri halinde aynı duruma kendilerinin maruz kalmasından korkmalarıdır. Bu sebeple çoğunlukla zorbalığa şahitlik eden öğrenciler olaya karışmaz, hatta zaman zaman “benim de başıma gelebilir” korkusuyla kendilerini zorbalık mağdurundan uzak tutabilir. Durum böyle olsa bile, birçok arkadaşınızın zorbalığı desteklemediğini ve sizi sevdiğiniunutmayın.

Size zorbalık yapan öğrenciye şiddetle yanıt vermeniz durumu kötüleştirebilir, bu sebeple sakin kalmaya çalışın.

Zaman zaman zorbalık mağdurları, zorbaya kendi davranışlarının ne kadar aşağılayıcı ve can yakıcı olduğunu göstermek için benzer davranışlar göstererek yanıt vermek isteyebilir. Bu durum neredeyse her zaman olayın kızışmasına ve daha kötüye gitmesine sebep olacaktır. Fiziksel şiddet başta olmak üzere, şiddete şiddetle yanıt vermek hiçbir zaman çözüm değildir, sadece şiddet döngüsünü yineler.

Durumu kendi başınıza çözmeye çalışmayın. Sessiz kalmayın. Güvendiğiniz bir yetişkine yaşananları mutlaka anlatın.

Zorbaların en büyük güçlerinden biri, zorbalık mağdurunun yalnızlığıdır. Yalnız olan öğrenciye fiziksel, sözel veya siber zorbalık göstermek her zaman daha kolaydır. Dahası, eğer kimseye yaşadığınız zorbalıktan bahsetmezseniz bu, zorbanın aldığı güvenle size zorbalık yapmaya devam edeceği anlamına gelir. Zorbalık kendiliğinden yok olmaz. Okulun duruma müdahale etmesi gerekir. Gücünüzün birlik olmaktan geldiğini hatırlayın, güvendiğiniz bir yetişkine yaşadığınız zorbalığı mutlaka anlatın. Zorbalığa uğrayan tek öğrencinin siz olmadığınızı hatırlayın. Bütüncül okul politikaları hem sizi, hem de zorbalığa uğrayan diğer öğrencileri korur. Ailenizin ve okulunuzun size yardım etmesine izin verin.

Ebeveyninizin okulla iletişime geçmesine izin verin.

Zorbalığa uğradığınızı bir yetişkine anlatmak zor gelebilir. Ebeveyninizin siz izin vermeden zorbayla veya zorbanın ailesiyle konuşacağından, zorbanın bunu diğer öğrencilere anlatıp sizi utandıracağından veya zorbalığın şiddetini artıracağından korkabilirsiniz. Bu korkular normaldir, ancak sizi içinde bulunduğunuz şiddet çemberine hapseder. Durumu anlattığınız yetişkinden zorbanın ebeveyniyle değil, bizzat okulla irtibata geçmesini isteyin. Yetişkin ve okul yetkililerinden zorbalık önleyici programlar hayata geçirmelerini talep edin. Zorbalık okulun çözebileceği bir sorundur. Yetişkinin okulla irtibata geçmesine izin vermeniz hem sizi hem de zorbalık mağduru diğer öğrencileri koruyacaktır.